am8Hi 13:12m10-11Sam 118:22-23, 1Fi 2:6-8
bm17Lo 13:7
cm18Af 23:8m192Veh 25:5m26Yem 3:2-6
dm292Veh 6:5m311Veh 19:18, Lo 13:9-10, Ga 5:14m33Hos 6:6
em36Sam 110:1, Af 2:34-35
fm432Ko 8:12

Mark 12

Faha ana toꞋitaveꞋavina koyodiyao adi gahetalahobuhobu.

Madiu 21:33-46 Luke 20:9-19

1Tu Yesu givebutu badi miYuda adi tonagona agaidiya gahetalahobuhobu amine gilukahihiyedi. Gigayo, “Kaliva saꞋeyana ai guwana ana egana kelefi yana babi againe gifahana. Faha giꞋalana, kahu giyalana be aimo guwana ana abavagafuwafuwa faꞋina, kadu kweda tunugina faha ana itaveꞋavina faꞋina giyogona. Kelefi ana faha gikidewedewena gihavaina, kaliva tufoidi faha ana toꞋitaveꞋavina gisedi tu yana melala gihegena gina mali fafaliya ginunudadana. 2Himiyami tu kelefi ana aikolu ana tova giyemu againe, tonifaha ana agetoga faha ana toꞋitaveꞋavina agaidiya giꞋiveninisena be yana faha againe ana guwa ginavaina. 3Badi toꞋitaveꞋavina ana agetogai-nadi hikiveꞋavina digo himunukoyokoyona be makagekagena hiwavina. 4Au kadu agetoga velugana giꞋiveninisena tu toꞋitaveꞋavina agetoga uꞋune hilaulauna ada hikivekoyo-moꞋena. 5Kadu agetoga saꞋeyana giꞋiveninisena tu toꞋitaveꞋavina hiluveꞋalikana. Meda anafaiweya agetoga kadu moyaꞋaidi hikivekoyodi. Tufoidi himunukoyokoyodi, tufoidi hiluveꞋalikadi.

6Tu kaliva saꞋeya-moꞋena gimiyami, higa tonifaha natuna natuꞋaseꞋasena. Muliya-moꞋane banaꞋe badi toꞋitaveꞋavina agaidiya giꞋiveninisena ada gigahe gigayo, Natuku be hinaveꞋamohimohinena.

7Giyemu-yo wama toꞋitaveꞋavina taudiyao hiveꞋagahegahe higayo, Hida hima bana ana hilafa. WaꞋela be kanaluveꞋalikana ada yana babi taudeyao kanavaina. 8Au hikiveꞋavina digo hiluveꞋalikana be ala kwaune hihegevihilena.

9Tonifaha gavaimi ginaga? Au ginayewaꞋela be badi toꞋitaveꞋavina ginaluveꞋalikadi ada yana faha toꞋitaveꞋavina velugadiyao nimadiya ginasena. 10Tu gahe saꞋeyana Veyao Tuwaina ana bukiya maꞋi wahawahawa o kaꞋi keke? Gigayo,

Ogola manuwa ana toꞋaiyogona hikilowena-ma
au holiliꞋabi manuwa hinafane-moꞋane gimidimidi.
11Kaiwabu yana vehimeya againe au hidemi gilakayemu,
ada medema giluboda-moꞋena ide matadeya.”
Hidedemi Yesu Yaubada yana gahe Natuna ana kilowa faꞋina giyakahina.

12Au miYuda adi tonagona Yesu badi faꞋidiya mena gahetalahobuhobu gilukahihiyena ma hiꞋayaunena faꞋina, hivebutu eda hilelelena be higa hinakiveꞋavina. Atu yoꞋo himatausedi faꞋina hinuyabuyabuna be hina. a

Yesu takesi ana sewadi faꞋina hitoliluveluvena.

Madiu 22:15-22 Luke 20:20-26

13Muliya miYuda adi tonagona yadi kalivamomo higa Falisi tufoidi kadu Helodi yana yoꞋo kalivadi tufoidi hiꞋiveninisedi be yadi toliluvaluva againe hinavebauna be higa tamo gavadi koyona ginagaheyena. 14Hiyemu-yo higahena higayo, “Tovehawala, ime ahalamanena O ya gahe velemoꞋena, keke udaveꞋalololo. Ada kaliva ya vehawala faꞋina gavaimi hinagahe ma keke udamatauseni. Kadu kaliva yadi kikaiwabu keke udanuwenuweni, au ugahe-moꞋedi be Yaubada yana eda faꞋina uvehavehawala velemoꞋena. Au anatoliye, kwanaLoma yada tokaiwabu lakahina Sisa againe takesi kanasena, kaꞋi medema gilubodana o kaꞋi keke? KaꞋi mena takesi kadasena o kaꞋi keke?”

15Hidedemi hitoliluvaluva tu Yesu yadi veꞋalololo aseꞋasediya giꞋita-yo gigayo, “Gavadi-yo wanuwanuwa vaita wanavebauku? Mani kabala waꞋaliye be ganaꞋitana.”

16Au kabala hiꞋaliyena. Bana gitoliyedi gigayo, “Hida hakwadi magigina? Kadu hakwadi ana egana mene kabala againe hikilumini?” Badi higayo, “Bana Sisa.”

17Au Yesu gigahedi gigayo, “Hadema Sisa yana lokoloko, medema Sisa againe wanasena. Kadu hadema Yaubada yana lokoloko, medema Yaubada againe wanasena.” Ada au yana bonalaufata giveyaulowogidi. b

ToꞋalika yadi mididi-havagi faꞋina Yesu hitoliyena.

Madiu 22:23-33 Luke 20:27-40

18Tu tonagona tafatafalolodiyao adi egana Sadusi tufoidi Yesu againe hiꞋela be hinatoliluveluvena. BadiꞋiyao ma higahe vaita aimo tova mulina toꞋalika keke hinamididi-havagi. 19Badi higayo, “Tovehawala, Mosese yana buki-vehimeya againe hidede amine giꞋetoladi. KaꞋi kaliva saꞋeyana kwamayoku ginanagina ada natudi keke tu ginaꞋalika, au kaliva tobohiyana yana vayasi anafaiweya gidanagina be tobohiyana ana hilafa faꞋina natuneyao ginaꞋivetubugidi. Au hidede amine Mosese givehimeya. 20Au kaliva tobohiyaneyao adi yoꞋo seveni himiyami tu tomoꞋainagona kwamayoku ginagina ada natudi keke tu giꞋalika. 21Ada taina yana vayasi ginagina ada natudi keke tu giꞋalika. Meda anafaiweya kaliva anaveto ginagina ada natudi keke tu giꞋalika, ada hinunauwena hinunauwena tu taina kaliva anaveseveni natuna keke tu giꞋalika. Muliya-moꞋane kwamayoku giꞋalika. 23Au aimo tova mulina kaliva hinamididi-havagi ana toveya bana kwamayoku-nadi ma gava kaliva vavinena? FaꞋina kaliva adiveseveni kwamayoku saꞋeyana hinagina.”

24Tu Yesu gigayo, “Yaubada bonana ana vehawala kadu Yaubada yana faiwala maꞋi wanuwenuwena o kaꞋi keke? Keke wadahalamaneni faꞋina, omi keke wadanuwanuwa tunutunugina. 25Tova mulina toꞋalika hinamididi-havagi ana toveya, lobama ana tovenuwaꞋata himimiyami amine meda kaliva hinamiyami. Kaliva vevine keke hinanaginagi keke hinavenavenagi. 26Tu toꞋalika yadi mididi-havagi faꞋina ganagahe. Yaubada yana gahe saꞋeyana Mosese yana buki againe maꞋi wahawahawana o kaꞋi keke? Ai giyabelina tu keke gidaꞋalahini-ma kahihina againe Yaubada Mosese gigahena gigayo, Iya Abelahamo yana Yaubada gamimiyami, kadu Aisake yana Yaubada gamimiyami, kadu Yakobu yana Yaubada gamimiyami. Hidedemi Yaubada gigahe. 27Badi kaliva wavewagadi aliꞋalikadiyao ma Yaubada yawayawadiyao giꞋitaꞋitadi. Au BanaꞋe kaliva aluꞋaluwadi yawayawana yadi Yaubada, keke aliꞋalikadiyao yadi Yaubada. Gavadi-yo wagahe vaita kaliva aluꞋaluwadi wowodi buye gidaꞋalika? Keke wadanuwanuwa tunutunugina, keke-moꞋa.” Hidemi Yesu Sadusi gigahedi. c

Hadema vehimeya lakahi-moꞋena?

Madiu 22:34-40 Luke 10:25-28

28Tu badi Sadusi Yesu buye hivekwavekwageya tu Mosese yana vehimeya ana tovehawala saꞋeyana givanevanenega. Yesu Sadusi bonadi gifatana hagihagina ma ginogalini-yo kadu bana gitoliluveluvena gigayo, “Ada vehimeya moyaꞋaina Yaubada gisena-ma hadema vehimeya lakahi-moꞋena?”

29Yesu gigayo, “Vehimeya lakahi-moꞋena hidede amine. MiIsileli kanogali. Yaubada yada Kaiwabu au Kaiwabu anakaibeꞋu-moꞋa. 30AseꞋase matatabuna kadu aluꞋaluwa matatabuna kadu nuwa matatabuna kadu ya faiwala matatabuna Yaubada ya Kaiwabu againe unahawahege-Ꞌowona be Bana againe unanuwanuwa lakahina. 31Kadu vehimeya anavelu ma hidede amine. Tauni unuwakabubuye amine, tobohiyamomo unanuwakabubuyedi. Au mena vehimeyai-dina luhei vehimeya lakahi-moꞋedi. Kadu keke tamo vehimeya gidakaiwabuhegedi.”

32Bana Mosese yana vehimeya ana tovehawala Yesu againe gigahe gigayo, “Tovehawala, ugahe yamumuna. Wona velemona Yaubada anakaibeꞋu-moꞋa kadu keke tamo Yaubada velugana O ugahe amine. 33KaꞋi aseꞋaseda matatabuna, kadu nuwada matatabuna kadu yada faiwala matatabuna Yaubada againe kanase-Ꞌowona be Bana faꞋine kananuwanuwa lakahina, kadu taudeyao kananuwakabubuyeda amine tobohiyadeyao kananuwakabubuyedi, au medema giluboda-moꞋena. KaꞋi kevakeva abaveyao faꞋina kanakabukabuna o yada yomuyomu yada faha Yaubada againe kanahawahegena, medema gilubodana. Atu kaꞋi mena vehimeyai-dina luhei kayakahina-ma kanaꞋitaꞋitaveꞋavina medema giluboda-moꞋena.”

34Ada Yesu mena tovehawala yana bonalaufata au nuwahuyahuyana ma ginogalina againe, gigahena gigayo, “Vaita tova kabiꞋona Yaubada againe unahawahege be yana yoꞋogaga agaidiya unaluku-yo BanaꞋe aseꞋaseniya ginavehivehimeya.” Hidedemi Yesu tovehawala bonana gifatana yamumuna yo kaliva velugadiyao himatauta be toliluvaluva kadu keke velugana Bana againe hidaseni. d

Keliso inubana faꞋina.

Madiu 22:41-46 Luke 20:41-44

35Muliya Yesu manuwa-tafalolo lakahina againe givehavehawala tu gigahe gigayo, “Gavadi-yo Mosese yana vehimeya ana tovehawala higahe vaita Yaubada yana Tovegida ana egana Keliso Devida bwanenena? 36FaꞋina tuwai-moꞋena AluꞋaluwa Mahalina Devida gikivetuvetununi-yo bana tauna gigahe gigayo,

Bana Yaubada Kaiwabu iya yaku Kaiwabu gigahena gigayo,
Nima iꞋatagikuya unahiyoto, O unamiyami tu
nibaimomo ageyafayafaniya ganasedi.
37Au hidede amine Devida tauna Keliso givewagana yaku Kaiwabu, tu gavaiyaꞋamine yana Kaiwabu kadu bana bwanenena muliya gitubuga amanadi?” Hidede amine Yesu givehawala ada kaliva hiyoꞋoyoꞋo-ma yadi wavemwamwala bonana hinogalina. e

Yesu Mosese yana vehimeya ana tovehawala

gihawavekoyoyedi.

Madiu 23:1-12 Luke 11:43, 20:45-47

38Tu Yesu yana vehawala againe kadu gigahe gigayo, “Taumiyao wanaꞋitaveꞋavimi be Mosese yana vehimeya ana tovehawala yadi dewa keke nuwami ginaꞋabini. Nuwanuwadi aikeva tunugina hinaꞋoseni-yo abakimokimone againe hinanunudadana be kaliva hinalusiuleyedi kadu hinagayo, Velemodi. 39Nuwanuwadi manuwa-abavehawala ana egana sinagogi agaidiya kadu avemwamwala againe abavetoga kikaiwabuna againe hinavetoga. 40Ada sikwasikwadiyao yadi lokoloko hilemadi, ada hiveꞋoveꞋoꞋola-faꞋila be higa kaliva hinahawaveyamumuyedi. Yadi koyona veꞋoꞋola-faꞋila againe hikevana faꞋina adi vita gavatubuga hinanuhagana.” Hidedemi Yesu tovehawala tovehawalai-dina yadi dewa faꞋina givenuwaꞋata.

Sikwa saꞋeyadi yadi velekawowo faꞋina.

Luke 21:1-4

41Ada Yesu manuwa-tafalolo lakahina againe givetoga ada velekawowo ana abavedodoga gihagana. YoꞋo yadi velekawowo hidododona-ma gilubodedi. Wakalivadiyao moyaꞋaidi hiꞋela mani lakahina hidodona. 42Tu sikwa koyokoyodi hiꞋela kabala kukwauhina luhei hidodona, fatana vaita toea saꞋeyana amine.

43Au Yesu ana tomuliya gikovavagaꞋauhidi be gigahedi gigayo, “Gagahe velemoꞋena mena kaliva moyaꞋaidi yadi velekawowo mani lakahina hidodona tu hida sikwa koyokoyodi yadi velekawowo kabiꞋona againe hitubuhegedi. 44FaꞋina badi wakalivadiyao yadi mani tufonaga hidodona ada yadi tufo lakahina aimo gidadauda, tu badi sikwa koyokoyodi yadi mani matatabuna hidodo-Ꞌowona, au gavadi againe adiga o adi kaleko hidakimonena mani-nadi Yaubada againe hihege-Ꞌowona.” f

Copyright information for VIV